آندومتریوز یک بیماری التهابی مزمن دردناک است که زندگی میلیون ها زن را در آلمان تحت تاثیر قرار داده است. هورمون درمانی اغلب به عنوان یک شیوه ی درمانی در درمان آندومتریوز آزمایش می شود، اما اغلب به دلیل عوارض جانبی آن بسیار استرس زا است.
تغییر در رژیم غذایی به تنهایی می تواند نتایج مثبتی به همراه داشته باشد. تغذیه درمانی بر چندین پایه استوار است، به ویژه:
- مهار التهاب مزمن از طریق رژیم غذایی ضد التهابی با چربی های خوب
- کاهش مواد محرک مانند هیستامین
- در مورد اضافه وزن: کاهش سطح استروژن با از بین بردن چربی های اضافی.
مواد غذایی ضد التهاب بخورید
مصرف گوشت باید محدود شود، زیرا گوشت قرمز و سوسیس به ویژه حاوی بسیاری از مواد التهاب زا هستند، از جمله اسید آراشیدونیک، که یک اسید چرب امگا 6 است که عمدتا در گوشت خوک یافت می شود. قند بیش از حد نیز باعث التهاب می شود. بنابراین، محدود کردن مصرف تنقلات، شیرینی ها و محصولات آرد سفید منطقی است. گندم نیز برای برخی از افراد اثر پیش التهابی دارد.
در عوض، مقدار زیادی سبزیجات باید در فهرست غذایی قرار بگیرد. شواهد مطالعاتی اخیر نشان می دهد که سبزیجات چلیپایی اثر مفیدی بر التهاب در آندومتریوز دارند. آنها همچنین بر تعادل آب بافت تأثیر می گذارند: آب کمتر، تورم کمتر و به طور بالقوه ناراحتی کمتر.
اسیدهای چرب امگا 3 نیز به طور موثری از ارگانیسم در مبارزه با التهاب حمایت می کنند. اسیدهای چرب امگا 3 به ویژه در ماهی های پرچرب مانند سالمون، شاه ماهی و ماهی خال خالی و همچنین در روغن بذر کتان با کیفیت بالا یافت می شوند. سایر منابع امگا 3 عبارتند از روغن کلزا، روغن گردو و به ویژه روغن جلبک.
در مورد آندومتریوز، به عدم تحمل و آلرژی توجه کنید
آندومتریوز به ندرت به صورت جداگانه رخ می دهد – بیماری های خودایمنی یا مشکلات روده ای به دلیل عدم تحمل یا آلرژی، معمولا همراه این بیماری هستند-. یک توضیح تشخیصی ارزشمند است. به عنوان مثال، اجتناب از گلوتن، گاهی اوقات منجر به بهبود قابل توجه علائم می شود. با داشتن یک دفترچه خاطرات غذایی می توانید دقیقاً متوجه شوید که چه چیزهایی را از برنامه غذایی خود کنار بگذارید. کمک گرفتن از پشتیبانی حرفه ای (تغذیه پزشکی یا متخصصان تغذیه) در اینجا می تواند بسیار مفید باشد.
به منظور محافظت از روده، افراد مبتلا باید فقط مقادیر کمی از سبزیجات نفاخ مانند پیاز خام، سیر، کلم و حبوبات مصرف کنند و ترجیحا عصرها سبزیجات خام مصرف نکنند. در مصرف قهوه اعتدال را رعایت کنند و از الکل بپرهیزند.
آندومتریوز و رژیم غذایی
علاقه زیادی به کشف تأثیر اجزای رژیم غذایی بر روی رشد و درمان آندومتریوز وجود دارد، که عمدتاً بر اساس شواهد رو به رشد، از روابط آنها با التهاب مزمن، حالت ردوکس، فعالیت استروژن، متابولیسم پروستاگلاندین، و چرخه قاعدگی و غیره است. اگرچه تکثیر مداوم یافتههای اپیدمیولوژیک بهدستآمده از این مطالعات دشوار است، گزارشها و بررسیهای اخیر نشان میدهند که میوهها و سبزیجات، کلسیم و ویتامین D از محصولات لبنی، و روغن ماهی و اسیدهای چرب غیراشباع امگا 3، با کاهش خطر ابتلا به آندومتریوز مرتبط هستند. برعکس، مصرف زیاد چربیهای ترانس و گوشت قرمز فرآوریشده یا غیرفرآوریشده، ارتباط زیادی با ایجاد آندومتریوز دارد، در حالی که مصرف طیور، ماهی، صدف و تخم مرغ با این بیماری ارتباطی ندارند.
محققان در یک مطالعه نشان دادند که مصرف بیشتر لبنیات، به ویژه ماست و بستنی، در دوران نوجوانی با خطر کمتر ابتلا به آندومتریوز تایید شده توسط لاپاراسکوپی مرتبط است. در مورد مصرف میوه و سبزیجات و خطر آندومتریوز، در یک مطالعه ارتباط معکوس بین مصرف بیشتر میوه و خطر ابتلا به آندومتریوز تایید شده از طریق لاپاروسکوپی، بهویژه برای مرکبات گزارش شد (زنانی که 1 وعده مرکبات در روز مصرف میکردند، 22 درصد کمتر در معرض خطر آندومتریوز بودند در مقایسه با کسانی که کمتر از 1 وعده در هفته مرکبات مصرف می کردند.) علاوه بر این، مصرف ≥ 1 وعده در روز سبزیجات چلیپایی (گل کلم، کلم و کلم بروکسل، اما نه کلم بروکلی) به طور قابل توجهی با آندومتریوز بالاتر مرتبط بود. تأثیر محصولات غذایی خاص بر علائم آندومتریوز و اینکه آیا آنها اثر سینرژیک ایجاد می کنند یا خیر، هنوز نامشخص است.
ارتباط بین رژیم غذایی و آندومتریوز پتانسیل ضد التهابی را برجسته می کند
هیستامین وابسته به چرخه را در آندومتریوز حذف کنید.
یک بشقاب بزرگ با انواع آجیل، توت فرنگی، موز، گوجه فرنگی، خربزه، سس کچاپ، پنیر آبی، پاپایا، آناناس، کلم ترش، مرکبات، کیوی، شکلات، مربا، آلو، در کنار چای سبز و شراب قرمز.
اگر به هیستامین حساس هستید، باید از همه این مواد غذایی ذکر شده اجتناب کنید.
از آنجایی که هیستامین ها می توانند درد را افزایش دهند و تعداد کمی از مبتلایان به آن حساسیت خاصی دارند، حذف هیستامین وابسته به چرخه می تواند به کاهش علائم کمک کند. با کمک یک رژیم غذایی حذفی به مدت چهار هفته، می توان تعیین کرد که آیا اجتناب از هیستامین ها علائم را بهبود می بخشد یا خیر. از آنجایی که رژیم کم هیستامین بسیار محدود کننده است، قطعاً باید یک دفترچه یادداشت غذایی داشته باشید و علائم را به دقت یادداشت کمید. سپس فقط آنچه را که واقعاً مشکل ایجاد می کند حذف کنید. منطقی است که از مصرف غذاهای حاوی هیستامین به مدت یک هفته قبل از آغاز عادت ماهانه و در طول دوره قاعدگی خودداری کنید. هیستامین به عنوان مثال در شکلات، شراب قرمز، گوجه فرنگی، اسفناج، آووکادو و در سبزیجات تخمیر شده با اسید لاکتیک مانند کلم ترش و همچنین در پنیرهای بالغ یا سوسیس یافت می شود.
با کاهش وزن سطوح هورمونی را متعادل کنید
چاقی تعادل هورمونی را تغییر می دهد. این واقعیت که چربی شکمی مواد پیام رسان پیش التهابی را منتشر می کند، باعث تشدید علایم است. کاهش وزن می تواند سطح هورمون ها را کاهش دهد و از رشد بافت آندومتریوز جدید جلوگیری کند.
آندومتریوز یک بیماری التهابی مزمن دردناک است. تغییر در رژیم غذایی در هر صورت باید امتحان شود، زیرا می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.
تغذیه درمانی بر چندین پایه استوار است، به ویژه:
1. مهار التهاب مزمن از طریق رژیم غذایی ضد التهابی با چربی های خوب
2. کاهش مواد محرک مانند هیستامین
3. اگر اضافه وزن دارید: کاهش سطح استروژن با کاهش وزن اضافی(به خصوص از چربی شکمی)
ضد التهاب بخورید
مصرف گوشت باید محدود شود، زیرا گوشت قرمز و سوسیس به ویژه حاوی بسیاری از مواد ضد التهابی هستند. از جمله اسید آراشیدونیک، یک اسید چرب امگا 6 است که عمدتا در گوشت خوک یافت می شود.
مصرف بیش از حد قند، باعث التهاب می شود. بنابراین مصرف تنقلات، شیرینی ها و محصولات آرد سفید را محدود کنید. گندم همچنین بیشتر ضد التهاب است.
در عوض، مقدار زیادی سبزیجات باید در فهرست غذایی باشد. شواهد مطالعاتی اخیر نشان می دهد که سبزیجات چلیپایی اثر مفیدی بر التهاب در آندومتریوز دارند.
اسیدهای چرب امگا 3 نیز به طور موثری از ارگانیسم در مبارزه با التهاب حمایت می کنند. آنها به ویژه در ماهی های پرچرب مانند سالمون، شاه ماهی و ماهی خال خالی و همچنین در روغن بذر کتان با کیفیت بالا یافت می شوند. سایر منابع امگا 3 عبارتند از روغن کلزا، روغن گردو و به ویژه روغن جلبک.
فیزیوتراپی و ریلکسیشن برای آندومتریوز
برنامه های TENS و همچنین یوگا و استئوپاتی می توانند تنش را در ناحیه لگن کاهش داده و آرامش ایجاد کنند. برخی از مبتلایان از به کارگیری طب سوزنی سود می برند.
درمان درد در آندومتریوز
بدن ما یک«حافظه درد» دارد – و این اغلب پس از سال ها ناراحتی بسیار واضح است. درد درمانی به افراد مبتلا می آموزد که با علائم ترسناک به گونه ای متفاوت برخورد کنند و بدن خود را به روشی جدید درک کنند. این درمان می تواند یک مکمل بسیار مفید برای هر اقدامی برای درمان آندومتریوز باشد.
حمایت روانی بسیار موثر است. یکی دیگر از پیشنهادات مفید، گروه های خودیاری هستند – فرصتی مهم برای تبادل نظر بیماران مبتلا به آندومتریوز.
آندومتریوز: علل و عوامل خطر
چرا غشای مخاطی از رحم در داخل لگن و شکم در برخی از زنان نشسته است، هنوز در جزئیات نامشخص است. بر این اساس، نمی توان از پیشرفت آندومتریوز جلوگیری کرد. آندومتریوز در برخی خانواده ها بیشتر از سایرین دیده می شود. اگر مادر مبتلا به آندومتریوز باشد، احتمال ابتلای دختر به آندومتریوز در دوران باروری شش برابر بیشتر است. با وجود این تجمع خانوادگی، تا کنون هیچ ژن واحد آندومتریوز یافت نشده است. تأثیرات محیطی – در رحم، در سنین نوزادی – و همچنین عوامل تغذیه ای نیز به نظر می رسد که نقش داشته باشند.
«قاعدگی رتروگراد یا قاعدگی برگشت پذیر» زمانی اتفاق می افتد که خون به جای خارج شدن از واژن در دوران قاعدگی، به سمت عقب در لگن جریان یابد. برخی از دانشمندان معتقدند قاعدگی برگشت پذیر می تواند به عنوان یک توضیح احتمالی برای ایجاد آندومتریوز باشد، زیرا به جای تخلیه کامل خون قاعدگی از طریق دهانه رحم به داخل واژن، مقداری از خون قاعدگی با خون پوسته پوسته شده جمع می شود.
سلول های آندومتر از طریق لوله های فالوپ وارد شکم می شوند. التهاب ناشی از این، منجر به درد شدید با تحریک اعصاب می شود. این تئوری می تواند شایع ترین نواحی شکم را که تحت تاثیر آندومتریوز قرار می گیرند توضیح دهد. همچنین مواردی وجود دارد که در آن سلولهای آندومتر از طریق سوراخهای کوچک(میکرو جراحتها) وارد لایههای ماهیچهای دیواره رحم میشوند و همچنین میتوانند در آنجا تکثیر شوند. این حالت آدنومیوز است که خویشاوند نزدیک آندومتریوز است.
در موارد نادر، آندومتریوز میتواند اندامهای دیگر مانند کبد، ریهها یا حتی مغز را نیز تحت تأثیر قرار دهد که با نظریه قاعدگی برگشت پذیر قابل توضیح نیست. در این موارد، به نظر میرسد که آندومتریوز مستقیماً در اندامهای آسیبدیده ایجاد میشود، بهطوریکه سلولهای به اصطلاح منبع به اشتباه بهجای تبدیل شدن به سلولهای کبدی به سلولهای آندومتریوز تبدیل میشوند.
بارداری با وجود آندومتریوز
هنگامی که تمام کانون های آندومتریوز برداشته شد، در بسیاری از موارد، تا زمانی که لوله های فالوپ مسدود نشده باشند، امکان بارداری نیز وجود خواهد داشت. با این حال، در تمام موارد دیگر، نیاز به لقاح آزمایشگاهی وجود دارد، یعنی لقاح سلول تخم در خارج از بدن. سپس تخمک بارور شده مستقیماً در رحم قرار می گیرد.
تاکنون هیچ راهی برای درمان قطعی آندومتریوز ارائه نشده است. اما چندین راه برای مبارزه با علائم آن وجود دارد:
- مسکن های ضد التهاب
- هورمون درمانی
- عمل جراحي
روش های جایگزین کنترل درد
انتخاب هرکدام یک از این روش ها بستگی به این دارد که آیا زن مبتلا، می خواهد بچه دار شود یا خیر؟ از سوی دیگر، درمان انتخابی، بستگی به این دارد که آندومتریوز دقیقا در کجا قرار دارد و چقدر بزرگ است. اگر زنی نه علائمی دارد و نه تمایلی به بچه دار شدن ، نیازی به سپری کردن روند درمان نیست.